گسترۀ حق انصراف مصرف‌کننده در معاملات از راه دور در حقوق ایران، آلمان و اتحادیۀ اروپا
عباس قاسمی حامد؛ یاسر معینی‌فر
مجله پژوهش هایحقوق خصوصی
دوره ۲، شماره ۴
اسفند ۱۳۹۳
| چکیده |
| مادۀ ۳۷ قانون تجارت الکترونیکی ایران مصوب ۱۳۸۲، مقرر می‌دارد: «در هر معامله از راه دور، مصرف‌کننده باید حداقل هفت روز کاری، وقت برای انصراف (حق انصراف) از قبول خود بدون تحمل جریمه و یا ارائه دلیل داشته باشد. تنها هزینه تحمیلی بر مصرف‌کننده هزینه بازپس فرستادن کالا خواهد بود». این ماده از نهادی تحت عنوان «حق انصراف» نام می‌برد که پیش از این در فقه و قوانین موضوعۀ ایران بی‌سابقه است و گامی بسیار مهم در جهت حمایت از مصرف‌کننده در معاملات از راه دور است. این ماده مقتبس از مادۀ ۶ دستورالعمل ۹۷/۷ پارلمان و شورای اروپا با عنوان «حمایت از مصرف‌کننده در قراردادهای از راه دور» است. همچنین در سال ۲۰۱۱ قانونگذار اروپایی دستورالعمل حقوق مصرف‌کننده را به تصویب رسانده است که نسبت به دستورالعمل ۹۷/۷ قواعد جزئی‌تری را در خصوص حق انصراف مقرر داشته است. در حقوق آلمان نیز هر چند این حق از قبل شناخته شده بود اما به تبعیت از دستورالعمل مزبور تحول و توسعه یافت. به طور کلی قاعده این است که حق انصراف در هر معامله از راه دور جریان دارد، لکن در هر یک از نظام‌های حقوقی مذکور، استثناآتی بر این قاعده پیش‌بینی شده است. |
| کلیدواژه‌ها |
| مصرف‌کننده؛ تأمین‌کننده؛ تجارت الکترونیک؛ معاملات از راه دور؛ حق انصراف |
Abstract
Amongst consumer contracts, those which due to advanced technology such as internet are entered into via electronic mediums and generally known as “distance contract”, by their very nature, that is, the party’s communication through virtual space, necessitates more protection from consumers vis-à-vis any other contract, because the consumer has no precise or exhaustive knowledge until delivery of the goods or services. Accordingly, Iranian Act of Electronic Commerce (1382 Hijri Shamsi) in Art.37 provides: “in distance contracts, the consumer may withdrawal from the contract at least within 7 working days without bearing any cost or liability thereof save as the cost for returning the goods”. This Article by recognizing the right of withdrawal which has been unprecedented in Fique and Iranian Law is a major step in protection of consumers in distance contracts. This Article is derived from 97/7 Consumer Protection in Distance Contracts Directive of European Council. According to this Article, in distance contracts, the consumer may at least within the space of 7 working days, withdrawal from the contract, and the only costs which will be charged to him/her is the direct cost of returning the goods. The European legislator, in 2011, adopted Consumer’s Rights Directive (CRD) which in comparison to 97/7 Directive contains more precise rules regarding the right of withdrawal. In German Law, the right of withdrawal used to be granted only in doorstep contracts. But pursuant to adoption of 97/7 Directive, multiple rights of withdrawal was recognized in relation to distance contracts. In fact, it is a general principle that there is right of withdrawal in all distant contracts but there are exceptions to this principle in the mentioned legal systems.
Key Words: Consumer; Supplier; E-Commerce; Distance Transaction; Right of waive